دانلود مقاله رشته روانشناسی

استفاده از سبک های تفکر در دانش آموزان برای پیش بینی میزان خلاقیت

 
چکیده
متخصصان معتقدند نیروی انسانی هوشمند و خلاق ، شرط اساسی پیشرفت جامعه و دستیابی به بهره وری پایدار می باشد . به همین جهت پرورش خلاقیت ، مدت هاست در دستور کار نظام های آموزشی قرار گرفته است و از آن به بعد شناخت عوامل مرتبط با خلاقیت مورد توجه ویژه است . پژوهش حاضر به منظور بررسی چگونگی پیش بینی میزان خلاقیت به وسیله سبک های تفکر در دانش آموزان انجام گرفته است . روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی است . 
 
جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه ( دختر و پسر ) شهر شیراز می باشد . با توجه به روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی و بر اساس جدول مورگان ، ابتدا از بین نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهر شیراز به قید قرعه ناحیه 4  آموزشی انتخاب شد ، سپس 375 نفر ( 191 دختر و 184 پسر ) از دانش آموزان این ناحیه ، پرسشنامه خلاقیت عابدی ( 1372 ) و پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ – واگنر ( 1992 ) را تکمیل نمودند . داده ها به کمک روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون ، t مستقل ، تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند . 
 
یافته ها نشان می دهد ، بین سبک های تفکر با خلاقیت رابطه معناداری وجود دارد ( P<0/01 ) ، همچنین فقط از لحاظ سبک های تفکر کلی نگر ، آزاداندیش ، درونی و بیرونی بین دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد ( P<0/01 ) ، بعلاوه بین دختر و پسر از لحاظ خلاقیت تفاوت معناداری مشاهده نگردید . ( P>0/01 ) . با توجه به نتایج به دست آمده مقتضی است به سبک های تفکر و چگونگی اثرگذاری آن بر خلاقیت دانش آموزان توجه شود و در نهایت مفیدترین سبک های تفکر به دانش آموزان آموزش داده شود . 
 
 
کلمات کلیدی:

خلاقیت

سبک های تفکر

نظام های آموزشی

دانش آموزان پسر و دختر

 
 
مقدمه
 خلاقیت از جمله متغیرهایی است که در فرایند یادگیری و تعلیم و تربیت بسیار تاثیرگذار می باشد . از آن جا که از اهداف مهم آموزش و پرورش ، پرورش استعدادهای خلاق است ، توجه به این توانایی دانش آموز و تاثیر آن بر فرایند یادگیری و متغیرهای میانجی آن ضروری به نظر می رسد . از دیدگاه برخی از محققان از جمله[ بارون 2003 ،مرجع 18 ] ، خلاقیت سازه ای است که با مولفه های هیجانی و شناختی در هم آمیخته است [ سروی و استا و همکاران ، 2010 ؛ به نقل از کاظمی ، 1390 ، مرجع 9 ] . [ استرنبرگ ، 1988 ، مرجع 21 ، 19 ، 21 ، 22 ، 23 ، 24 ، 25 ]  نیز بیان  می کند که خلاقیت مفهومی تک وجهی نیست و معتقد است که توانایی های چند بعدی شناختی و هیجانی عامل پدیدایی خلاقیت اند . استرنبرگ خلاقیت را اندیشیدن درباره امور به شیوه ای غیرمعمول و رسیدن به راه های منحصر به فرد معرفی می کند .
 
 وی همچنین سبک های تفکر ، دانش ، شخصیت و محیط را در خلاقیت موثر می داند . [ گریگورینکو ، 2000 ، مرجع 14 ] ، معتقدند شناخت و به کارگیری سبک های تفکر و عوامل مرتبط با آن در دنیای آموزشی و حرفه ای ضروری است و عدم توجه به آن به ویژه در موقعیت های آموزشی به پرورش نیافتن یا نادیده گرفتن توانایی ها منجر می شود . بررسی پژوهش های مرتبط با خلاقیت نشان می دهد که عوامل شناختی از جمله سبک های تفکر بر خلاقیت تاثیر دارد ، اما اینکه کدام سبک تفکر با خلاقیت رابطه و همبستگی مثبت یا منفی دارد همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد . سبک های تفکر به شیوه های ترجیحی افراد در استفاده از توانایی هایشان گفته می شود . [ ژانگ ، 2006 ، مرجع 26 و 27 و 28 ] ؛ بنابراین سبک تفکر به خودی خود یک توانایی نیست بلکه به چگونگی استفاده از توانایی ها اشاره دارد . ویژگی اساسی انسان برخورداری از قدرت تفکر است . 
 
 
 
 
فهرست مطالب
استفاده از سبک های تفکر در دانش آموزان برای پیش بینی میزان خلاقیت 1
چکیده 2
كلید واژه ها : 3
مقدمه 4
فرضیه های پژوهش 6
روش تحقیق ، جامعه آماری ، روش نمونه گیری و حجم نمونه 7
ابزار های پژوهش 7
یافته های پژوهش 8
یافته های توصیفی 8
جدول1 : بررسی آماره‌ی توصیفی ( میانگین و انحراف معیار ) سبک های تفکر و خلاقیت دانش آموزان را نشان می دهد. 8
یافته های استنباطی 10
جدول2 : نتایج آزمون معناداری رابطه‌ی بین سبک های تفکر با خلاقیت کل دانش آموزان 10
فرضیه‌ی دو : بین خلاقیت دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد . 11
جدول3 : آزمون t گروه های مستقل برای بررسی تفاوت خلاقیت دانش آموزان دختر و پسر 11
فرضیه‌ی سه : بین سبک های تفکر دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد. 12
جدول4 : آزمون t گروه های مستقل برای بررسی تفاوت خلاقیت دانش آموزان دختر و پسر 12
پرسش یک : کدام یک از سبک های تفکر پیش بینی کننده‌ی قوی تری برای خلاقیت دانش آموزان می باشند؟ 14
جدول 6 : نتایج بررسی ضرایب رگرسیون جهت تعیین نقش متغیرهای پیش بین در متغیر ملاک کل دانش آموزان 15
پرسش دو : میزان استفاده از انواع سبک های تفکر در دانش آموزان چگونه است ؟ 16
جدول7 : چگونگی میزان استفاده از انواع سبک های تفکر(از بیش ترین به کم ترین) در کل دانش آموزان 16
بحث و نتیجه گیری 18
پیشنهادات 21
منابع فارسی 22
منابع انگلیسی 24